تاثیرات مواد ضدعفونی کننده الکل‌دار و شویندهها بر پوست موضوعی است که این روزها اهمیت بیشتری پیدا کرده‌است. شاید تا چند ماه پیش کمتر کسی در میان وسایل خود یک ژل دست یا اسپری الکل داشت. اما اکنون به دلیل بیماری همه‌گیر کرونا، این اقلام بهداشتی تبدیل به جزئی جداییناپذیر از زندگی ما شدهاند. هر شخصی که بیرون منزل است، ممکن است حداقل چندبار از ژل دست یا اسپری الکل استفاده کند.
در داخل منزل نیز روزانه چندین بار دستان خود را با آب و صابون می‌شوییم. حتی این روزها الگوی حمام رفتن نیز تغییر کرده‌است. استفاده از آب خیلی داغ در کنار شویندهی بیشتر، جایگزین حمامهای سریع شده‌است. البته نباید استفاده از مواد ضدعفونی کننده الکل‌دار و شویندهها را برای پاکسازی اقلام خوراکی و خریدهای روزانه فراموش نمود. این روزها تقریبا هر خریدی در صورت امکان شسته و در غیراینصورت با الکل ضدعفونی میشود.
بنابراین، به نظر می‌رسد این مواد ضدعفونی‌کننده و شوینده به‌طور فزاینده‌ای وارد زندگی ما شدهاند. اما سوال اینجاست که آیا استفاده مداوم از این مواد اثر مخربی بر روی پوست ندارد؟ در صورت وجود عوارض جانبی، راهکار مقابله با آن چیست؟ آنطور که پیداست، این مواد فعلا مهمان ناخوانده زندگی ما هستند. بنابراین، اثرات مخرب آن‌ها و نیز راهکارهای رفع این اثرات باید کامل شناسایی شود.
تاثیرات مخرب مواد ضدعفونی کننده الکل‌دار و شویندهها بر پوست
یکی از تاثیرات مخرب مواد ضدعفونی کننده الکل‌دار و شویندهها بر پوست، خشکی است. بیشتر مواد ضدعفونی‌کننده بر پایه الکل هستند. شویندههای دست و بدن نیز نوعی ماده آنتی باکتریال به نام تریکلوزان دارند. هر دو این‌ها، یعنی الکل و تریکلوزان باعث از بین رفتن آلودگی، ویروس، باکتری‌ها میشوند.
اما در مقابل، چربی مفید پوست را نیز تا حد زیادی از بین میبرند. حتی آب پوست را نیز میگیرند. به همین دلیل، استفاده مدام از این مواد پوستی خشک را به همراه دارد. شاید تصور کنید خشکی مشکل خاصی نیست. اما خشکی بیش ازحد، به تدریج باعث نازک شدن و ترک خوردن پوست میشود. همین زخم‌های کوچک، جدا از درد و ناراحتی که به وجود می‌آورند، به راهی برای ورود باکتری‌ها و آلودگی‌ها به بدن، تبدیل میشوند.
یکی دیگر از تاثیرات مخرب مواد ضدعفونی کننده الکل دار و شویندهها بر پوست، ایجاد خارشهای آلرژیک است. ممکن است شخصی پوستش به این مواد حساسیت داشته و دچار خارشهای شدید شود. البته خارش میتواند ناشی از همان خشکی نیز باشد. اما در هر صورت، این مشکل نیز از عوارض مواد شوینده و ضدعفونی کننده است. مشکلی که میتواند آرامش را برهم زده و بسیار اذیت کننده باشد.
از دیگر اثرات منفی این مواد الکل‌دار قرمزی پوست است. که ممکن است ناشی از خارش زیاد پوست هم باشد اما گاهی مواقع نیز پیش میآید که استفاده بیش از حد این مواد پوست را قرمز و ملتهب میکند. این قرمزی ممکن است هیچ علامت دیگری نداشته باشد اما در بعضی موارد نیز با خارش همراه است. در حقیقت خارش و سوزش و قرمزی، عوارضی هستند که معمولا با هم ظاهر شده و هر کدام میتواند باعث پیدایش دیگری شود.
اگزما از دیگر عوارض استفاده بیش از حد از الکل است. اگزما نوعی بیماری پوستی است که طی این بیماری، قسمتی از پوست زخم شده و معمولا بدون مصرف دارو خوب نمیشود. اگزما باید درمان شود. در غیر اینصورت، ممکن است منجر به ناراحتی‌های شدید پوستی شود.
راهکار مقابله با اثرات منفی مواد ضدعفونی کننده و شوینده
یکی از بهترین راه‌ها برای مقابله با اثرات منفی مواد ضدعفونی کننده الکل دار و شویندهها استفاده از دستکش است. البته دستکش را باید زمانی بپوشید که می‌خواهید از این مواد برای شستن و ضدعفونی کردن وسایل دیگر استفاده کنید. وگرنه اگر بنابر شستن دستها باشد، که دیگر استفاده از دستکش خندهدار است. اما راه دیگری نیز برای مقابله با این اثرات منفی وجود دارد و آن هم استفاده از مرطوب‌کننده است.
تمامی پزشکان و متخصصان توصیه میکنند بعد از شستن دستها، صورت یا بدن حتما آن‌ها را با یک کرم مناسب مرطوب نگه دارید. یک کرم مرطوب‌کننده خوب، آب مورد نیاز پوست را تأمین کرده و خشکی آن را برطرف میکند. همانطور که دیدید عامل اصلی تمامی عوارض منفی ناشی از مواد ضدعفونی کننده الکل دار و شویندهها ، خشکی پوست بود.
بنابراین، با استفاده از یک کرم مناسب برای پوست دست، صورت و بدن میتوانید از پوستتان در برابر این مواد شیمیایی محافظت کنید. اگر این کرم پایه گیاهی داشته باشد که قطعا خیلی بهتر است. کرمهای مرطوب‌کننده ببک که حاوی عصاره و روغن های گیاهی هستند با خاصیت مرطوب‌کنندگی بالایی که دارند تاثیر فوق العاده‌ای در غلبه بر خشکی پوست می‌گذارند.
به‌عنوان یک راه حل دیگر، میتوانید از روغنهای گیاهی همچون روغن پونه، سیاهدانه، اسطوخودوس و … استفاده کنید. این روغنها نیز خاصیت مرطوب‌کنندگی خوبی دارند و می‌توانند اثرات منفی ناشی از مواد ضدعفونی کننده الکل دار و شویندهها را تا حد زیادی کاهش دهند.
در آخر …
استفاده مداوم از مواد ضدعفونی‌کننده الکل‌دار و شویندهها میتواند اثرات مخربی بر روی پوست بدن داشته باشد. عوارضی همچون خشکی، خارش، سوزش، اگزما و … از جمله آن‌هاست. بهترین راه برای کاهش این تاثیرات منفی، مرطوب نگهداشتن پوست است. برای این منظور، میتوانید از کرمهای مرطوب‌کننده یا روغنهای گیاهی استفاده کنید.
