در مورد شی‌باتر چقدر اطلاعات دارید؟
شی‌باتر (SheaButter) روغن استخراج شده از دانه‌های درخت شی (Shea) است که رنگی سفید یا عاجی رنگ و غلظتی کرم‌مانند دارد و به راحتی روی پوست پخش می‌شود. درخت شی یا درخت روغن قلم در کمربند خشک ساوانا در غرب آفریقا رشد می‌کند که این منطقه همچنان عمده‌ترین تولیدکننده‌ی شی‌باتر است.
غلظت بالای اسیدهای چرب و ویتامین‌های موجود در شی‌باتر، آن را به یک ماده‌ی فوق‌العاده‌ی مراقبتی و ایده‌آل برای نرم‌کنندگی پوست تبدیل می‌کند. شی‌باتر همچنین دارای خواص ضدالتهابی و درمانی است.
جالب است بدانید این کره مصرف خوراکی هم دارد و در برخی از کشورهای آفریقایی برای تهیه‌ی مواد غذایی و تهیه‌ی شیرینی و شکلات استفاده می‌شود. همچنین شی‌باتر در صنعت صابون‌سازی استفاده می‌شود که البته مقادیر بالاتر از استاندارد آن، باعث نرم‌شدن بیش از حد صابون و کاهش خاصیت پاک‌کنندگی می‌شود. البته به دلیل هزینه بالای شی‌باتر نسبت به پوماس و روغن نخل، کمتر از آن در این صنعت استفاده می‌شود.
دلایل مفید بودن شی‌باتر برای پوست
چه ویژگی‌هایی در شی‌باتر، آن را به یکی از گزینه‌های اول در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی پوستی تبدیل کرده است؟
شی‌باتر مانند بسیاری از روغن‌های گیاهی که از دانه‌های روغنی به‌دست می‌آیند دارای ویتامین‌های مفید برای سلامت بدن، پوست و مو است. این کره‌ی گیاهی سرشار از ویتامین آ ، ای و اسیدهای چرب ضروری مانند اسید اولئیک، اسید استئاریک و اسید لینولئیک است و مواد مغذی لازم برای تولید کلاژن در پوست را دارد.
وجود اسید اولئیک و اسید لینولئیک در شی‌باتر و ترکیب این دو اسید، باعث بالا رفتن قدرت جذب کامل در پوست و در نتیجه چرب نشدن پوست می‌شود. جذب سریع شی‌باتر از راه پوست و خواص ترمیم‌کنندگی و مرطوب‌کنندگی آن باعث شده تا طرفداران خود را داشته باشد.
شی‌باتر به‌طور عمده در محصولات آرایشی و بهداشتی مرتبط با پوست و مو نظیر برق لب، کرم‌های مرطوب‌کننده، لوسیون‌ها، کره بدن‌ها و نرم‌کننده‌های مو استفاده می‌شود.
تاثیر شی‌باتر بر زیبایی پوست و مو
وجود ویتامین‌ها و اسیدهای چرب مفیدی که در بالا ذکر شد در شی‌باتر در نهایت منجر به تاثیرات شگفت‌آوری بر پوست خواهد شد. در ادامه به بعضی از این خواص در زیباتر شدن و سلامت پوست می‌پردازیم.
مراقبت از پوست در مقابل خشکی
طبق تحقیقات انجام شده، مرطوب‌کننده‌های موجود در شی‌باتر همان ترکیباتی هستند که توسط غدد چربی پوست تولید می‌شوند. این مطلب گواه محکمی بر مفید بودن شی‌باتر در رفع خشکی پوست به روشی طبیعی است.
حال موهایت را خوب کن!
استفاده از شی‌باتر برای موها تقریبا تمامی مشکلات و دغدغه‌هایی که افراد در مورد سلامت مو دارند را رفع می‌کند. خاصیت آبرسانی بالای این کره یا روغن گیاهی روی نرمی و هیدراته‌کردن موی سر بسیار موثر است همچنین استفاده از شی‌باتر با تقویت ریشه و فولیکول‌های مو کمک زیادی به کاهش ریزش موی‌سر می‌نماید. از دیگر خواص آن برای مو می‌توان به رفع وزی مو، درمان موخوره، درمان موهای آسیب‌دیده اشاره کرد.
مبارزه با چروک و پیری پوست
یکی از معجزات شی‌باتر کاهش چین و چروک پوست است. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد استفاده از شی‌باتر با کیفیت بالا، طی چهار تا شش هفته چروک‌های پوست را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. علاوه‌بر این مقادیر بالای اسید استئاریک موجود در شی‌باتر بر تولید کلاژن در پوست تاثیر می‌گذارد و از چین و چروک پوست جلوگیری می‌کند که این موضوع باعث جوان ماندن پوست صورت می‌شود. درخشندگی و شفافیتی که شی‌باتر به همراه می‌آورد نیز جلوه‌ی جوان و خیره‌کننده‌ای به پوست شما می‌بخشد.
نرمی و صافی پوست لب
صافی و نرمی پوست لب از دیگر مزایایی است که شی‌باتر برای شما به ارمغان می‌آورد. وجود ویتامین‌های آ و ای در این نرم‌کننده‌ی طبیعی از دلایل این اتفاق خوب است. شما می‌توانید روزانه از این کره روی لب خود بزنید و ماساژ دهید تا تاثیر آن را روی پوست لب‌تان ببینید.
تسکینی برای پوست ملتهب و پف‌دار
وجود اسید سینامیک و مشتقات آن دلیل اصلی خاصیت ضدالتهابی شی‌باتر است و این بدین معنی است که استفاده از آن خارش پوست ناشی از خشکی هوا را کاهش می‌دهد. همچنین ادعا می‌شود که شی‌باتر در رفع پف صورت مخصوصا نواحی دور چشم موثر است. البته این موضوع به اثبات نرسیده و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. با توجه به اینکه دور چشم پوستی نازک‌تر و حساس‌تر نسبت به سایر نواحی صورت دارد تا اثبات این موضوع، استفاده از آنرا برای دور چشم توصیه نمی‌کنیم.
از بین‌برنده‌ی آکنه و جوش
درمان جوش و آکنه از تاثیرات مثبتی است که به شی‌باتر نسبت داده می‌شود. البته در مطالعات موردی بررسی‌شده، در بعضی گزینه‌ها، تاثیرات مثبت و منفی از شی‌باتر در رفع آکنه و جوش گزارش نشده است ولی در بعضی موارد گزارشهای به دست آمده حاکی از تاثیر شی‌باتر بر بهبود جوش و آکنه است.
ترمیم‌کننده‌ی جای زخم و ترک‌های پوستی
نکته‌ی جالبی که در مصرف شی‌باتر وجود دارد، این است که این کره گیاهی هم در پیشگیری از ایجاد جای زخم و اسکار، موثر است هم می‌تواند به بهبود آن کمک کند. علاوه بر ویتامین‌ها، وجود ماده تریپن در این ترکیب طبیعی نه تنها مانع تخریب کلاژن بلکه باعث تولید فیبرکلاژن نیز می‌شود که در نهایت باعث از بین رفتن آثار جراحت در پوست می‌گردد.
آیا شی‌باتر می‌تواند باعث بروز مشکلات شود؟
شی‌باتر یک ماده موضعی فوق العاده کم‌خطر است و واکنش‌های حساسیت‌زای منتسب به این کره بسیار نادر است.
حتی در افرادی که به دانه‌های روغنی حساسیت دارند، گزارشات اندکی در مورد حساسیت به شی‌باتر به‌دست آمده است. محققان معتقدند این موضوع به دلیل کم بودن پروتئین درخت شی در کره‌ی آن است که عامل ایجاد آلرژی می‌شود. اما این مساله دلیل نمی‌شود که استفاده‌ی بی‌رویه و به صورت خالص از آن، هیچ‌گونه خطری به‌همراه نداشته باشد.
برخی محققان معتقدند که شی‌باتر با مسدود کردن منافذ پوست باعث ایجاد آکنه می‌شود. این موضوع به ویژه در پوست‌های مستعد آکنه می‌تواند محتمل باشد. البته هنوز اثبات علمی‌ای برای این ادعا وجود ندارد.
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا شی‌باتر خواص دیگری هم برای پوست دارد. مانند:
- آنتی‌باکتریال طبیعی
- ضد قارچ
- آنتی اکسیدان
- کمک به فرآیند سلول‌سازی
- کاهش خارش ناشی از گزش حشرات
- ضد اشعه UV
- کمک به درمان آفتاب‌سوختگی
این موارد تنها نگاهی کوتاه به مزایای شی‌باتر و اثباتی بر اهمیت آن در صنعت بهداشتی و آرایشی است بدین جهت ببک در کره بدن خود از شی‌باتر استفاده کرده تا علاوه بر استفاده راحت و مطمئن از این محصول برای رفع خشکی پوست از مزایای غیرقابل انکار این کره‌ی گیاهی نیز بهره‌مند شوید. منصفانه است بگوییم اگر تنها یک گزینه برای انتخاب یک روغن گیاهی داشته باشید، شی‌باتر می‌تواند گزینه‌ی اول باشد.
