محافظت از پوست دست، چرا و چگونه؟
دست عضویی از بدن است که با وجود اینکه بیشترین تعامل را با محیط اطراف دارد، کمتر به سلامت آن اهمیت داده می‌شود. پوست دست هم مانند پوست صورت و شاید خیلی بیشتر از آن، می‌تواند در معرض پیری، چروک، لک و حتا مشکلات پوستی جدی‌تری قرار بگیرد.
در این روزها که کل دنیا درگیر بیماری کرونا شده، توجه به دست‌ها و شست‌وشو و مراقبت از آن‌ها اهمیت بیشتری یافته است، چرا که شست‌وشوی مداوم، استفاده از مواد شوینده و مواد الکل‌دار مشکلاتی را به همراه می‌آورد. اما به یاد داشته باشید مراقبت از دست‌ها به خصوص برای افراد خانه‌دار و افرادی که به واسطه‌ی حرفه‌اشان، مدام با مواد آسیب‌زننده به پوست سروکار دارند همواره باید جزو اولویت‌ها قرار گیرد.
در قدم اول بهتر است عواملی که سلامت پوست دست را به خطر می‌اندازد بشناسیم.
عوامل آسیب‌زننده به پوست دست چه مواردی هستند؟
مواد شیمیایی: گاهی استفاده‌ی مستقیم و بدون دستکش از مواد شوینده‌ی قوی، چسب‌ها و سایر مواد شیمیایی که معمولا خود ما از تاثیر مخرب آن‌ها روی پوست دست مطلع هستیم، آسیب‌های سخت و با هزینه‌ی درمان زیادی به ما تحمیل می‌کنند.
شاید دور از انتظار باشد که رایحه‌های شیمیایی موجود در کالاهایی که ما روزانه از آن‌ها استفاده می‌کنیم مانند مواد شست‌وشو دهنده‌ی ظروف، البسه، مایع دستشویی، کرم‌ها و … ، اگر فاقد استانداردهای لازم و از برندهای نامرغوب باشند هم می‌تواند مشکلات پوستی جدی ایجاد کنند.
نور شدید خورشید: اکثر افراد عادت به استفاده ازضدآفتاب تنها روی پوست صورت خود دارند، این درحالی است که پوست دست شما هم در معرض آفتاب‌سوختگی قرار دارد. در دنیای امروز عوارضی که آفتاب‌سوختگی می‌گذارد بر کسی پوشیده نیست.
منطقه‌ی سکونت: اقلیم مکانی که شما در آنجا سکونت دارید، سبک و شرایط زندگی مختلفی را به شما تحمیل می‌کند. گرما، باد و رطوبت زیاد یا کم می‌تواند روی پوست دست شما تأثیر بگذارد. معمولا افراد ساکن در مناطق سرد و خشکی بیشتر با مشکلات خشکی پوست درگیر هستند.
شستن‌دست بیش از حد: مشکلی که در این روزهای کرونایی بیشتر ما درگیر آن هستیم، شستن مکرر دست است. این کار پوست دست شما را تحریک پذیر می‌کند مخصوصا اگر از مواد شوینده نامناسب استفاده کنید و پس از شستن دست‌ها از کرم‌های مرطوب‌کننده مناسب استفاده نکنید.
عوامل بسیاری دیگری هم مانند عوامل ژنتیکی، بیماری‌های خاص که عوارض پوستی ایجاد می‌کنند مانند دیابت یا بیماری‌های کلیوی، کمبود بعضی ویتامین‌ها در بدن مانند گروه بی و … باعث خشکی پوست دست شما شود.
اما سوال جدی‌تر اینجا مطرح می‌شود که عدم رسیدگی به پوست دست چه مشکلاتی را ممکن است به همراه داشته باشد.
عمده‌ترین مشکلات عدم مراقبت از پوست دست
سهل‌انگاری در مراقبت از پوست دست مشکلاتی را به همراه دارد که گاهی جبران آن، هزینه‌ی زیادی را برای افراد به همراه می‌آورد.
- خشکی مداوم پوست دست
- پوسته‌پوسته شدن دست مخصوصا در نواحی اطراف ناخن
- لکه و چروک پوست
- نازک شدن پوست و پیری پوست
- زخم‌های دردناک و ترک در پوست دست
- عفونت زخم‌ها و خونریزی
برای حفظ سلامت پوست دست چه کنیم؟
این جمله که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، در مراقبت از سلامت پوست دست هم صادق است. گاهی با رعایت چند نکته‌ی ساده می‌توان جلوی درمان‌های دردناک را گرفت. در ادامه‌ی این مطلب چند توصیه‌ی ساده برای مراقبت از پوست دست را مرور می‌کنیم.
مهمترین نکته‌ای که باید رعایت شود استفاده از دستکش در شست‌وشوی روزانه‌ی مکان‌ها و وسایلی است که نیاز به شست‌وشو دارند. هرگز از مواد شوینده‌ی قوی مانند جرمگیر‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده‌ی سطوح بدون محافظ دست استفاده نکنید.
اگر کار شما به نحوی است که با آلودگی یا مواد شیمیایی سروکار دارید حتما از دستکش‌های ایمنی و مخصوص استفاده کنید.
استفاده از الکل را در نظافت‌های روزانه به حداقل برسانید. مخصوصا در این روزها که برای جلوگیری از انتشار ویروس کرونا مجبور به ضدعفونی مداوم اشیا هستید، تا حد امکان وسایل مد نظر را بشویید و در صورتی که چنین امکانی وجود ندارد، قبل از ضدعفونی آن‌ها با الکل از دستکش استفاده کنید. تا حد امکان دستهایتان را بجای ضدعفونی با مواد الکل‌دار، با آب و مایع‌دستشویی مناسب بشویید و حتما بعد از آن از کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید.
در انتخاب مواد‌شوینده و مراقبتی که حاوی رایحه‌های مختلف هستند دقت کنید! این مواد را شما مستقیما به پوست خود می‌زنید و هدف اصلی آن‌ها محافظت از سلامتی پوست دست شماست. اگر ترکیبات این مواد استانداردهای لازم را نداشته باشد نتیجه‌ی معکوسی برای شما به همراه می‌آورندو دردسرساز خواهند شد.
استفاده از ضدآفتاب را محدود به صورت نکنید. دست شما هم جزو مناطقی است که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد و نیاز به ضدآفتاب دارد.
اگر مجبور به شستن مکرر دست‌ها هستید، از مواد شوینده‌ی دارای نرم‌کننده و مرغوب استفاده کنید. پوست دست خودتان را با حوله‌های نخی خشک کنید و حتما از کرم‌های مرطوب‌کننده‌ی مرغوب بعد از هربار شست‌وشو استفاده کنید.
اگر از دسته افرادی هستید که حساسیت‌های پوستی همراه همیشگی شما است از موادی که به طور عمومیتر باعث حساسیت می‌شوند دوری کنید. بعضی فلزات که به عنوان زیورآلات استفاده می‌شود، لاتکس، بعضی مواد غذایی دارای نگه‌دارنده و … از جمله این موارد هستند.
از شست و شوی دست‌ها و تماس دست با آب داغ پرهیز کنید.آب داغ اسیب زیادی به دستهایتان میزند.
مصرف روزانه‌ی آب را در برنامه‌ی زندگی خود قرار دهید. از ویتامین‌ها و میوه‌ها غافل نشوید.
برای جوانسازی پوست دستمان چه کنیم؟
بعضی مواد گیاهی و خوراکی تاثیر زیادی روی بهبود پوسته‌پوسته شدن دست‌ها و همینطور کمک به حفظ سلامت و جوانی آن‌ها می‌کنند. شیر خاصیت نرم‌کنندگی بالایی برای پوست‌تان دارد. می‌توانید از ماساژ دست با شیر ولرم استفاده کنید.
می‌توانید شب‌ها قبل از خواب از کرم با چرب‌کنندگی بالاتری استفاده کنید و سپس دستهایتان را با دستکش نخی بپوشانید. روش بهتر هم این است که روی دستکش نخی یک دستکش پلاستیکی استفاده کنید.
استفاده از موز که دارای پتاسیم است به عنوان ماسک کمک زیادی به التیام پوسته‌های دست می‌کند. از دیگر این موارد روغن زیتون، خیار، عصاره و روغن‌های گیاهی مانند آووکادو، آلوئه‌ورا هستند که همواره در مورد مزایای آن‌ها برای پوست و مو شنیده‌ایم.
خبر خوش اینکه کرم‌های گیاهی ببک که حاوی عصاره‌های گیاهی هستند، استفاده از این ترکیبات سودمند را آسان نموده است.
